ศึกษาหลักธรรม

สรุปหลักพุทธศาสนา

๑.พุทธศาสนามีหลักการเดียวกับวิทยาศาสตร์ คือ
     ๑. สอนอย่างมีเหตุผล
     ๒. ศึกษาจากของจริงที่มีอยู่จริง
     ๓. เชื่อจากสิ่งที่เกิดขึ้นจริง

๒.คำสอนทั้งหมดของพุทธศาสนาสรุปอยู่ที่
     ๑. ละเว้นความชั่วทั้งปวง
     ๒. ทำความดีให้เต็มเปี่ยม
     ๓. ทำจิตให้บริสุทธิ์ 

๓.พุทธศาสนามีคำสอนอยู่ ๒ ระดับ คือ
      ๑. ระดับศีลธรรม หรือระดับต่ำ ที่สอนให้ละเว้นความชั่ว และทำความดี โดยเอาไว้สอนคนที่ความรู้น้อย เช่นชาวบ้าน
      ๒. ระดับสูง ที่สอนให้ทำจิตให้บริสุทธิ์ หรือดับทุกข์ของจิตใจในปัจจุบัน โดยใช้หลักวิทยาศาสตร์ โดยเอาไว้สอนคนที่มีความรู้

๔.คำสอนที่สำคัญของพุทธศาสนาก็คือ คำสอนระดับสูง คือ เรื่อง อริยสัจ ๔ อันเป็นเรื่องเกี่ยวกับการดับทุกข์  อันได้แก่
     ๑. ทุกข์    คือเรื่องความทุกข์ของจิตใจมนุษย์ในปัจจุบัน
     ๒. สมุทัย  คือเรื่องสาเหตุของความทุกข์ทั้งปวง
     ๓. นิโรธ    คือเรื่องความดับสนิทของความทุกข์ทั้งปวง
     ๔. มรรค   คือเรื่องวิธีปฏิบัติเพื่อให้ถึงความดับทุกข์ทั้งปวง

ส่วนคำสอนระดับศีลธรรมนั้น ไม่ใช่คำสอนที่สำคัญของพุทธศาสนา เพราะศาสนาไหนๆเขาก็มีคำสอนเช่นนี้กันอยู่แล้ว  อีกทั้งคำสอนระดับศีลธรรม ก็ยังเจือปนอยู่กับเรื่องงมงายที่ปลอมปนเข้ามามากมายในภายหลัง ซึ่งไม่เป็นวิทยาศาสตร์ และขัดแย้งกับคำสอนระดับสูงอย่างมาก ถ้าใครยึดถือในคำสอนระดับศีลธรรม ก็จะไม่เข้าใจคำสอนระดับสูงได้ ดังนั้นคำสอนส่วนใหญ่ของพุทธศาสนา จึงมุ่งเน้นมาที่เรื่องการดับทุกข์นี้เท่านั้น

๕.พุทธศาสนาสอนว่า เมื่อเริ่มต้นศึกษาพุทธศาสนา อย่าเพิ่งสนใจเรื่องเหล่านี้ คือ
     ๑. เรื่องว่าพระพุทธเจ้าหรือพระอริยะทั้งหลาย ว่าจะมีจริงหรือไม่?
     ๒. เรื่องว่าสมาธิจะมีจริงหรือไม่? หรือทำให้เกิดอะไรที่น่าอัศจรรย์ขึ้นมาได้จริงหรือไม่?
     ๓. เรื่องว่าเมื่อเราทำสิ่งใดไว้แล้ว จะต้องได้รับผลจากการกระทำนั้นในอนาคตจริงหรือไม่?
     ๔. เรื่องที่ไร้สาระทั้งหลายของโลก ที่ไม่เกี่ยวข้องกับเรื่องการดับทุกข์

เหตุที่ไม่ให้สนใจเรื่องเหล่านี้ก็เพราะ เรื่องเหล่านี้เป็นเรื่องที่ไม่เกี่ยวกับเรื่องการดับทุกข์เลย และเป็นเรื่องที่พิสูจน์ไม่ได้ ไม่มีของจริงมาให้ศึกษาตามหลักวิทยาศาสตร์ ถ้าใครหลงไปศึกษา ก็จะทำให้เสียเวลาอยู่กับเรื่องเหล่านี้ และอาจเกิดความเข้าใจผิดหรือไขว้เขวขึ้นมาได้ ต่อเมื่อศึกษาตามหลักการของพุทธศาสนาจนเกิดความเข้าใจอย่างแจ่มแจ้งแล้ว ปัญหาเหล่านี้ก็จะหมดสิ้นไปเอง

๖.พุทธศาสนาจะสอนเฉพาะเรื่องในปัจจุบันเท่านั้น ไม่สอนเรื่องหลังจากตายไปแล้ว คือพุทธศาสนาจะสอนให้เราศึกษาชีวิตในปัจจุบัน โดยใช้หลักวิทยาศาสตร์ จนเกิดความเข้าใจชีวิตอย่างแจ่มแจ้งก่อน แล้วก็จะเข้าใจเรื่องภายหลังจากความตายได้ด้วยตนเอง โดยไม่เชื่อจากใครๆ

๗.พุทธศาสนาจะสอนให้ใช้ปัญญานำหน้าความเชื่อ  โดยสอนว่า
     ๑. อย่าเชื่อจาก  ฟังต่อบอกต่อกันมา
     ๒. อย่าเชื่อจาก  เห็นเขาทำตามๆกันมา
     ๓. อย่าเชื่อจาก  คำล่ำลือ
     ๔. อย่าเชื่อจาก  ตำรา
     ๕. อย่าเชื่อจาก  เหตุผลตรงๆ (ตรรกะ)
     ๖. อย่าเชื่อจาก  เหตุผลแวดล้อม (นัยยะ)
     ๗. อย่าเชื่อจาก  สามัญสำนึกของเราเอง
     ๘. อย่าเชื่อจาก  มันตรงกับความเห็นที่เรามีอยู่
     ๙. อย่าเชื่อจาก  ผู้สอนนี้ดูน่าเชื่อถือ
    ๑๐. อย่าเชื่อจาก  ผู้สอนนี้เป็นครูของเราเอง

เมื่อได้รับคำสอนใดมา ให้นำมาพิจารณาดูก่อน ถ้าเห็นว่ามีโทษ ให้ละทิ้งเสีย แต่ถ้าเห็นว่าไม่มีโทษและมีประโยชน์ ก็ให้นำมาทดลองปฏิบัติดูก่อน ถ้าไม่ได้ผลก็ให้ละทิ้งไป แต่ถ้าได้ผลจึงค่อยเชื่อและรับเอามาปฏิบัติต่อไป